2. อารัมมณปัจจัย

[488] 1. ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และสัญโญชน-
สัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และ
สัญโญชนสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
คือ เพราะปรารภสัญโญชนธรรมทั้งหลาย สัญโญชนธรรมทั้งหลาย
ย่อมเกิดขึ้น.
พึงกระทำมูล (วาระที่ 2)
เพราะปรารภสัญโญชนธรรมทั้งหลาย ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัญโญชน-
สัมปยุตตธรรมแต่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม ย่อมเกิดขึ้น.
พึงกระทำมูล (วาระที่ 3)
เพราะปรารภสัญโญชนธรรมทั้งหลาย ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นทั้งสัญโญชน-
ธรรมและสัญโญชนสัมปยุตตธรรม ย่อมเกิดขึ้น.
4. ธรรมที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่
สัญโญชนธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม
แต่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย
คือ เพราะปรารภขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่
ไม่ใช่สัญโญชนธรรม ขันธ์ทั้งหลายที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่
สัญโญชนธรรม ย่อมเกิดขึ้น.
5. ธรรมที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่
สัญโญชนธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และ
สัญโญชนสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย

คือ เพราะปรารภขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่
ไม่ใช่สัญโญชนธรรม สัญโญชนธรรมทั้งหลาย ย่อมเกิดขึ้น.
6. ธรรมที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่
สัญโญชนธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และ
สัญโญชนสัมปยุตตธรรม และธรรมที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม
แต่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม ด้วยอํานาจของอารัมมณปัจจัย
คือ เพราะปรารภขันธ์ทั้งหลาย ที่เป็นสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่
ไม่ใช่สัญโญชนธรรม สัญโญชนธรรมทั้งหลาย และขันธ์ทั้งหลายที่เป็น
สัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่สัญโญชนธรรม ย่อมเกิดขึ้น.
7. ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และสัญโญชน-
สัมปยุตตธรรม และธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนสัมปยุตตธรรม แต่ไม่ใช่
สัญโญชนธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และ
สัญโญชนสัมปยุตตธรรม ด้วยอำนาจของอารัมมณปัจจัย มี 3 วาระ.
(วาระที่ 7-9)

3. อธิปติปัจจัย

[489] 1. ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และสัญโญชน-
สัมปยุตตธรรม เป็นปัจจัยแก่ธรรมที่เป็นทั้งสัญโญชนธรรม และ
สัญโญชนสัมปยุตตธรรม ด้วยอํานาจของอธิปติปัจจัย
มีอย่างเดียว คือที่เป็น อารัมมณาธิปติ มี 3 วาระ (วาระที่ 1-3)